તેલંગાણામાં નાલગોંડા જિલ્લાના મુડીમાનિક્યમ ગામમાં, એક દુર્લભ શિલાલેખ સાથે બદામી ચાલુક્ય કાળના બે પ્રાચીન મંદિરોનું અસ્તિત્વ પ્રકાશમાં આવ્યું છે. આ મંદિરો ઓછામાં ઓછા 1300 વર્ષ જૂના હોવાનો અંદાજ છે. તેમની આગવી સ્થાપત્ય શૈલી જોવા જેવી છે. આ ઐતિહાસિક વારસો અંદાજે 1300 વર્ષ જૂનો છે અને આટલો લાંબો સમય પસાર થવા છતાં પ્રાચીન સમૃદ્ધિની સ્પષ્ટ સાક્ષી આપે છે.
નાલગોંડા જિલ્લાના મુડીમાનિક્યમ ગામમાં, એક દુર્લભ શિલાલેખ સાથે બદામી ચાલુક્ય કાળના બે પ્રાચીન મંદિરોનું અસ્તિત્વ પ્રકાશમાં આવ્યું છે. આ મંદિરો ઓછામાં ઓછા 1300 વર્ષ જૂના હોવાનો અંદાજ છે. તેમની અનન્ય સ્થાપત્ય શૈલી દૃશ્યમાન છે, અને તેમના બાંધકામમાં, પ્રાચીન બદામી ચાલુક્ય અને કદમ્બ શહેરની સ્થાપત્ય શૈલીનો મિશ્ર પ્રભાવ દેખાય છે. આ બંને સદીઓ જૂના મંદિરો લાંબા સમય પછી પણ સમયની કસોટી પર ઉતરી આવ્યા છે અને આ પ્રદેશના સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસાના મહત્વને પ્રકાશિત કરે છે.
આ બંને મંદિરોમાં પણ વિશેષ વિશેષતાઓ છે. એક મંદિરના ગર્ભગૃહમાં માત્ર એક પનવત્તમ બાકી છે અને બીજા મંદિરમાં ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિ સલામત છે. આ બંને મંદિરોએ પ્રાચીન ધાર્મિક પ્રથાઓનું મૂલ્ય જાળવી રાખ્યું છે, જે દર્શાવે છે કે તે સમયે આ મંદિરો કેટલા ભવ્ય અને મહત્ત્વપૂર્ણ હતા અને અહીં કયા સ્તરે મોટી ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવી હશે. જો કે આજે આ બંને મંદિરોમાં પૂજા થતી નથી.
આ શોધમાં 8મી અથવા 9મી સદીના એક મહત્ત્વપૂર્ણ શિલાલેખનો પણ સમાવેશ થાય છે, જે પ્રદેશના ઐતિહાસિક સંદર્ભમાં સમજ આપે છે. આ શિલાલેખને ‘ગંડાલોરાન્રુ’ કહેવામાં આવે છે અને તેનું લખાણ હજુ પણ એક રહસ્ય છે. તેનો સ્પષ્ટ અર્થ હજુ સુધી પ્રાપ્ત થયો નથી. ડો. શ્રીનિવાસન, સહાયક પ્રોફેસર, તેલુગુ યુનિવર્સિટી, આ મંદિરોના મહત્ત્વને રેખાંકિત કરે છે અને પ્રદેશના અન્ય બદામી ચાલુક્ય મંદિરોની સરખામણીમાં તેમની દુર્લભતાને પ્રકાશિત કરે છે. PRIHAH ના ડૉ. M.A. શ્રીનિવાસન અને એસ. અશોક કુમારના નેતૃત્વ હેઠળની સંશોધન ટીમે આ બંને મંદિરોને શોધવામાં ખૂબ જ રસપ્રદ યોગદાન આપ્યું છે. જેના કારણે આ વિસ્તારનો સમૃદ્ધ પુરાતત્વીય વારસો પ્રકાશમાં આવ્યો છે.
