હવામાનની સચોટ આગાહી માટે કેન્દ્ર સરકારે લોન્ચ કર્યું ‘મિશન મૌસમ’

આબોહવા પરિવર્તનના કારણે દેશમાં ક્યારેક ભારે વરસાદને કારણે પૂર આવે છે તો ક્યારેક વરસાદના અભાવે કેટલાક વિસ્તારોમાં દુષ્કાળની સ્થિતિ સર્જાય છે. આવી ભારે હવામાનની ઘટનાઓનો સામનો કરવા માટે કેન્દ્ર સરકારે મિશન મૌસમ શરૂ કર્યું છે. આની સાથે હવામાન અંગે સચોટ આગાહી કરવાની સાથે વરસાદ થવા અને રોકવાની કુશળતા પણ વિકસાવવામાં આવશે.
મિશન મૌસમ અંતર્ગત દેશના વૈજ્ઞાનિકો વીજળી પડવાની અને વાદળ ફાટવાની ઘટનાઓને પણ અટકાવી શકશે. મિશન મૌસમના પ્રથમ તબક્કા માટે સરકારે રૂ. 2,000 કરોડની ફાળવણી કરી છે. પ્રથમ તબક્કો માર્ચ 2026 સુધી ચાલશે. આ અંતર્ગત 70 રડાર, હાઈ પરફોર્મન્સ કોમ્પ્યુટર, 10 વિન્ડ પ્રોફાઇલર અને 10 રેડિયોમીટર લગાવવામાં આવશે. બીજા તબક્કામાં સર્વેલન્સ ક્ષમતા વધારવા માટે સેટેલાઇટ અને એરક્રાફ્ટની સંખ્યામાં વધારો કરવામાં આવશે.
ભારતીય હવામાનશાસ્ત્રીઓને આશા છે કે આગામી પાંચ વર્ષમાં તેઓ એટલા નિષ્ણાત બની જશે કે તેઓ વરસાદ, વીજળી અને અતિવૃષ્ટિને નિયંત્રિત કરી શકશે. તેનો અર્થ એ કે તેઓ જ્યારે પણ અને જ્યાં જરૂર હોય ત્યાં વરસાદ કરી શકશે. જો ક્યાંક ભારે વરસાદ પડી રહ્યો છે, તો તેઓ તેને રોકશે અથવા ઘટાડશે. તેઓ વીજળી અને અતિવૃષ્ટિના કિસ્સામાં પણ તે જ કરશે.
આ અંગે પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલયના સચિવ એમ રવિચંદ્રને જણાવ્યું કે અમે વરસાદ ઘટાડવા અને વધારવા માટે પ્રારંભિક પ્રયોગો કરવા જઈ રહ્યા છીએ. પ્રથમ 18 મહિના માટે, લેબમાં ક્લાઉડ ચેમ્બર બનાવવામાં આવશે અને તેની અંદર પ્રયોગો કરવામાં આવશે. પરંતુ એ વાત ચોક્કસ છે કે પાંચ વર્ષમાં આપણે હવામાનમાં કૃત્રિમ પરિવર્તન ચોક્કસપણે લાવી શકીશું. એટલે કે આપણે કૃત્રિમ હવામાનમાં ફેરફાર કરી શકીએ છીએ.
રવિચંદ્રને કહ્યું કે આ કેન્દ્ર સરકારની યોજના મિશન મૌસમનો એક ભાગ છે. કેબિનેટે તેને આગળ વધારવાની મંજૂરી આપી દીધી છે. જ્યારે રવિચંદ્રનને પૂછવામાં આવ્યું કે શું 15 ઓગસ્ટે દિલ્હીમાં વરસાદ ઓછો થઈ શકે છે જેથી લોકો સ્વતંત્રતા દિવસની ઉજવણીનો આનંદ માણી શકે, તો તેમણે કહ્યું કે તેનો પ્રયાસ થઈ શકે છે.