ક્યુનિફોર્મ એ લેખનનું સૌથી જૂનું જાણીતું સ્વરૂપ છે, પરંતુ તે વાંચવું એટલું મુશ્કેલ છે કે વિશ્વભરના માત્ર થોડાક જ નિષ્ણાતો ફાચર આકારના પ્રતીકોથી ભરેલી માટીની ગોળીઓને ડીકોડ કરી શકે છે. પરંતુ હવે તે સરળ થવાનું છે. ઇઝરાયેલના પુરાતત્વવિદો અને કોમ્પ્યુટર વૈજ્ઞાનિકોની એક ટીમે પ્રાચીન અક્કાડિયન ક્યુનિફોર્મ માટે AI-સંચાલિત ટ્રાન્સલેટ કાર્યક્રમ બનાવ્યો છે, જેની મદદથી એક ક્લિકથી તેનું અંગ્રેજીમાં ભાષાંતર કરી શકાય છે. આસાન રીતે સમજીએ તો આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સની મદદથી 5000 વર્ષ જૂની લેખન પ્રણાલીનું ભાષાંતર કરવું આસાન બનશે.
5000 વર્ષ જૂની લેખન પ્રણાલીને ટ્રાન્સલેટ કરવામાં પણ આસાની રહેશે
ગ્લોબલ લેવલે, લાઇબ્રેરીઓ, મ્યુઝિયમો અને યુનિવર્સિટીઓમાં ક્યુનિફોર્મ સાથે કોતરેલી માટીની અડધા મિલિયનથી વધુ ટેબલેટ્સ છે. પરંતુ લખાણની વિપુલતા અને અક્કાડિયન ક્યુનિફોર્મ વાચકોની ઓછી સંખ્યા સાથે, એવી ભાષા કે જે 2,000 વર્ષથી કોઈ દ્વારા બોલવામાં અથવા લખવામાં આવી નથી.
આ જ કારણ છે કે આ ટેબલેટ્સનો માત્ર એક નાનકડો અંશ ટ્રાન્સલેટ કરવામાં આવ્યો છે. નવા ગૂગલ ટ્રાન્સલેટ જેવા AI પ્રોગ્રામ્સ પુરાતત્વવિદોને ઓછા સમયમાં ક્યુનિફોર્મ્સને સમજવાની મંજૂરી આપી શકે છે.
આટલું આશ્ચર્ય શું છે?
પ્રોગ્રામ ડેવલપ કરનાર ટીમના એક કોમ્પ્યુટર વૈજ્ઞાનિકે કહ્યું, “આમાં શું આશ્ચર્યજનક છે કે ટેબ્લેટ અને ક્યુનિફોર્મ પાછળ શું છે તેનો ટ્રાન્સલેટ કરવા માટે મારે અક્કાડિયનને સમજવાની જરૂર નથી. હું શું સમજવા અને શોધવા માટે માત્ર અલ્ગોરિધમનો ઉપયોગ કરી શકું છું. ભૂતકાળ કહે છે.” એટલે કે AIની મદદથી સૌથી જૂની લેખન પ્રણાલીને સમજવામાં મદદ મળશે અને તેનું ભાષાંતર પણ સરળ બનશે.
આ પ્રોજેક્ટ તેલ અવીવ યુનિવર્સિટીમાં ગુથરેજની માસ્ટર ડિગ્રી માટે થીસીસ પ્રોજેક્ટ તરીકે શરૂ કરવામાં આવ્યો છે. આ વર્ષે મેમાં, ટીમે પીઅર-સમીક્ષા કરેલ PNAS નેક્સસમાં ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસમાંથી એક સંશોધન પત્ર પ્રકાશિત કર્યો, જેમાં અક્કાડિયનથી અંગ્રેજીમાં તેના ન્યુરલ મશીન ટ્રાન્સલેટનું વર્ણન કર્યું.
ન્યુરલ મશીન ટ્રાન્સલેશન શું છે?
ન્યુરલ મશીન ટ્રાન્સલેટ, જેનો ઉપયોગ Google ટ્રાન્સલેટ, બાયડુ ટ્રાન્સલેટ અને અન્ય ટ્રાન્સલેટ એન્જિન દ્વારા પણ થાય છે. તે શબ્દોને સંખ્યાઓની સ્ટ્રીંગમાં રૂપાંતરિત કરીને કાર્ય કરે છે અને ન્યુરલ નેટવર્ક તરીકે ઓળખાતા જટિલ ગાણિતિક સૂત્રનો ઉપયોગ કરે છે. શબ્દ-બાય-શબ્દનો ટ્રાન્સલેટ કરવાને બદલે, તે સંપૂર્ણ વાક્યોનું ભાષાંતર કરે છે અને સચોટ ટ્રાન્સલેટ માટે વાક્યો બનાવે છે.
અક્કાડિયન ક્યુનિફોર્મ લેખન સૌથી જૂનું માનવામાં આવે છે
અક્કાડિયન મેસોપોટેમિયા અને મધ્ય પૂર્વમાં લગભગ 3,000 બીસીઇથી 100 સીઇ સુધી લખવામાં અને બોલવામાં આવતું હતું. તે તે સમયની ભાષા હતી, જે વિવિધ પ્રદેશોના લોકોને વાતચીત કરવાની મંજૂરી આપતી હતી. વર્ષ 2000 બીસીઇની આસપાસ ભાષા એસીરીયન અક્કાડીયન અને બેબીલોનીયન અક્કાડીયનમાં વિભાજિત થઈ. 600 બીસીઇની આસપાસ શરૂ કરીને, અર્માઇક ધીમે ધીમે અક્કાડિયનને બદલવાનું શરૂ કર્યું, જ્યારે તે વધુ વ્યાપક રીતે બોલવામાં આવ્યું.
