સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી દિલ્હીમાં 20 કોચિંગ સેન્ટરો સામે અયોગ્ય વેપાર વ્યવહારની તપાસ કરી રહી છે જે ભારતીય વહીવટી સેવાભરતી પરીક્ષાની તૈયારી પૂરી પાડે છે. આ ઉપરાંત 4 સંસ્થાઓ પર 1-1 લાખ રૂપિયાનો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે. જે કોચિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ પર દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે તેમાં રાઉસ IAS સ્ટડી સર્કલ, ચહલ એકેડમી, IQRA IAS અને IAS બાબાનો સમાવેશ થાય છે. આ તપાસ ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતો અને પરીક્ષામાં સફળ થયેલા કે ટોપર્સ થયેલા ઉમેદવારોના ફોટાના અયોગ્ય ઉપયોગ સામે હાથ ધરવામાં આવી રહી છે. દેશના ટોચના ગ્રાહક વોચડોગ સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી (CCPA) એ “ભ્રામક” જાહેરાતો આપવા બદલ દેશભરની 20 IAS કોચિંગ સંસ્થાઓને નોટિસ મોકલી છે, એમ એક ટોચના અધિકારીએ સોમવારે જણાવ્યું હતું.
CCPA ચેરપર્સન નિધિ ખરેએ મીડિયાને જણાવ્યું હતું કે 20 સંસ્થાઓમાંથી ત્રણ પર રૂઝ IAS સ્ટડી સર્કલ, ચહલ એકેડમી અને IQRA IAS પર 1 લાખ રૂપિયાનો દંડ પણ લગાવવામાં આવ્યો છે. નિધિ ખરેએ જણાવ્યું હતું કે IAS કોચિંગ સંસ્થાઓ ‘ભ્રામક અને અતિશયોક્તિપૂર્ણ’ દાવાઓનો આશરો લઈને સિવિલ સર્વિસીસના ઉમેદવારોને લલચાવે છે. ખરેએ જણાવ્યું હતું કે આવી જાહેરાતોને ધ્યાનમાં લઈને CCPAએ ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ, 2019 ની કલમ 2(28) ની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ તેમની સામે નોટિસ જારી કરી છે.
તેમણે કહ્યું કે Rouse IAS સ્ટડી સર્કલએ દંડના આદેશ સામે નેશનલ કન્ઝ્યુમર ડિસ્પ્યુટ્સ રિડ્રેસલ કમિશનમાં અપીલ દાખલ કરી છે. IAS બાબા, કોચિંગ સંસ્થા કે જેને CCPA તરફથી નોટિસ મળી હતી તેમણે તેની સામે સ્ટે લીધો છે. ખરેએ જણાવ્યું હતું કે વજીરાવ એન્ડ રેડ્ડી ઇન્સ્ટિટ્યૂટ, ચહલ એકેડમી, ખાન સ્ટડી ગ્રુપ IAS, APTI Plus, Analog IAS, શંકર IAS, શ્રીરામ IAS, Byju IAS, Unacademy, Next IAS, દૃષ્ટિ IAS, IQRA IAS, Vision IAS, IAS બાબા, યોજના સૂચના IAS, Plutus IAS, ALS IAS, Rouse IAS સ્ટડી સર્કલને જારી કરવામાં આવી છે.
એક કોચિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા કરવામાં આવેલા ભ્રામક દાવાઓનું ઉદાહરણ ટાંકતા, ખરેએ જણાવ્યું હતું કે સંસ્થાએ 2022 માં યુપીએસસી પરીક્ષામાં પસંદ કરાયેલા 933 ઉમેદવારોમાંથી 682 માટે ક્રેડિટનો દાવો કર્યો હતો. જો કે, જ્યારે CCPA એ કોચિંગ સંસ્થાને નોટિસ મોકલી, ત્યારે તેણે સ્પષ્ટતા કરી કે 682 ઉમેદવારોમાંથી 673 તેની સંસ્થામાં મોક ઇન્ટરવ્યુ માટે હાજર થયા હતા અને 9 ઉમેદવારોએ ટેસ્ટ શ્રેણી અને સામાન્ય અભ્યાસ જેવા અભ્યાસક્રમોમાં પ્રવેશ મેળવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે કોચિંગ ઈન્સ્ટિટ્યૂટમાં મોટાભાગના સફળ ઉમેદવારોએ માત્ર મોક ઈન્ટરવ્યુ અને ટેસ્ટનો લાભ લીધો હતો. CCPA અનુસાર ભારતમાં કોચિંગ ઉદ્યોગની વર્તમાન આવક અંદાજે રૂ. 58,088 કરોડ છે. એન્જિનિયરિંગ અને મેડિકલ પ્રવેશ પરીક્ષાઓની તૈયારી કરવા માટે દર વર્ષે લગભગ બે લાખ વિદ્યાર્થીઓ રાજસ્થાનના કોટા જાય છે. જ્યારે દિલ્હીને UPSC સિવિલ સર્વિસ પરીક્ષા માટે કોચિંગનું કેન્દ્ર માનવામાં આવે છે.