18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ માતાપિતાની સંમતિથી બનાવવામાં આવશે. કેન્દ્ર સરકારે ડિજિટલ પર્સનલ ડેટા પ્રોટેક્શન એક્ટ, 2023 હેઠળ એક ડ્રાફ્ટ તૈયાર કર્યો છે. આ ડ્રાફ્ટ લોકો માટે પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો. ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલયે નોટિફિકેશનમાં કહ્યું છે કે લોકો Mygov.in પર જઈને તેમની ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે અને આ ડ્રાફ્ટ અંગે સૂચનો પણ આપી શકે છે. 18 ફેબ્રુઆરીથી લોકોના સૂચનો પર વિચાર કરવામાં આવશે.
આ બિલને લગભગ દોઢ વર્ષ પહેલા સંસદે મંજૂરી આપી હતી. ડ્રાફ્ટ માટે જારી કરાયેલા નોટિફિકેશન અનુસાર, નિયમોનો ડ્રાફ્ટ ડિજિટલ પર્સનલ ડેટા પ્રોટેક્શન એક્ટ, 2023ની કલમ 40ની પેટા-કલમ 1 અને 2 હેઠળ કેન્દ્રને આપવામાં આવેલી સત્તાના આધારે જારી કરવામાં આવ્યો છે. ડ્રાફ્ટમાં માતા-પિતાની સંમતિ લેવાની સિસ્ટમ પણ જણાવવામાં આવી છે. એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે બાળકો માટે તેમના ડેટાનો કોઈપણ સ્વરૂપમાં ઉપયોગ કરવા માટે માતાપિતાની સંમતિ ફરજિયાત છે. એક્ટમાં જે કંપનીઓ વ્યક્તિગત ડેટા એકત્રિત કરે છે અને તેનો ઉપયોગ કરે છે તેને ‘ડેટા ફિડ્યુસરી’ કહેવામાં આવે છે.
ડ્રાફ્ટ મુજબ, ડેટા ફિડ્યુસરીએ એ સુનિશ્ચિત કરવું પડશે કે બાળકોના કોઈપણ વ્યક્તિગત ડેટા પર પ્રક્રિયા કરતા પહેલા માતાપિતાની સંમતિ પ્રાપ્ત કરવામાં આવે. આ માટે કંપનીએ યોગ્ય તકનીકી અને સંગઠનાત્મક પગલાં લેવા પડશે. ડ્રાફ્ટ મુજબ, ડેટા માટે જવાબદાર કંપનીઓએ તપાસ કરવી પડશે કે બાળકના માતાપિતા હોવાનો દાવો કરનાર વ્યક્તિ પુખ્ત છે અને જો કોઈ કાયદાનું પાલન કરવાની જરૂર હોય તો તેની ઓળખ કરી શકાય છે. ડ્રાફ્ટ અનુસાર, આ ડેટા કંપનીઓ આ ડેટાને તે સમયગાળા માટે જ રાખશે જે માટે લોકોએ તેમને સંમતિ આપી છે. આ પછી તેઓએ આ ડેટા ડિલીટ કરવો પડશે. ઈ-કોમર્સ, સોશિયલ મીડિયા અને ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ ડેટા માટે જવાબદાર કંપનીઓની શ્રેણીમાં આવશે.
