ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)એ સામાન્ય માણસને મોટી રાહત આપી છે. હકીકતમાં, ત્રણ દિવસીય MPC બેઠકના પરિણામોની જાહેરાત કરતી વખતે, RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે રેપો રેટ સ્થિર રાખવાની જાહેરાત કરી છે. તેને 6.50 ટકા પર યથાવત રાખવામાં આવ્યો છે. અગાઉ એવું અનુમાન કરવામાં આવી રહ્યું હતું કે તેમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો થઈ શકે છે, પરંતુ બેઠકમાં તેને યથાવત રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે મે 2022થી રેપો રેટમાં સતત છ વખત વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
નવા નાણાકીય વર્ષમાં પહેલા સારા સમાચાર
નવા નાણાકીય વર્ષમાં RBIની એમપીસીની આ પ્રથમ બેઠક હતી, જે 3 એપ્રિલ, 2023 ના રોજ શરૂ થઈ હતી, અને આમાં જનતાને સારા સમાચાર મળ્યા છે. હકીકતમાં દેશમાં રિટેલ ફુગાવો જાન્યુઆરીમાં 6.52 ટકા અને ફેબ્રુઆરીમાં 6.44 ટકા હતો. આ આંકડો RBIના ફુગાવાના દરને 2-6 ટકાની નિશ્ચિત રેન્જમાં રાખવાના લક્ષ્યાંક કરતાં વધુ છે, તેના કારણે રેપો રેટમાં વધુ એક વધારાની શક્યતા પણ હતી.
મીટિંગના પરિણામોની જાહેરાત કરતા શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે અર્થવ્યવસ્થામાં ચાલી રહેલા પુનરુત્થાનને જાળવી રાખવા માટે અમે પોલિસી રેટ યથાવત રાખવાનો નિર્ણય લીધો છે, પરંતુ જો જરૂર પડશે તો અમે પરિસ્થિતિ અનુસાર આગળનું પગલું લઈશું. MPCએ તે સમય માટે સર્વસંમતિ સાથે 6.50 ટકા પર જાળવી રાખ્યો છે.
બેન્કિંગ કટોકટી અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી
RBIના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે વિશ્વમાં ચાલી રહેલી બેંકિંગ કટોકટી પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે વૈશ્વિક અર્થતંત્ર અશાંતિના નવા યુગનો સામનો કરી રહ્યું છે. RBI વિકસિત દેશોમાં બેંકિંગ સેક્ટરમાં ઉથલપાથલ પર નજીકથી નજર રાખી રહી છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે 2022-23માં જીડીપીમાં 7 ટકાનો વધારો થયો છે, જે દર્શાવે છે કે આર્થિક સ્થિતિ લચીલી રહી.
દાસે જણાવ્યું કે એપ્રિલ-જૂન 2023માં જીડીપી દર 7.8 ટકા અને જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર 2023માં 6.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. આ સિવાય ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર 2023નો જીડીપી દર 6 ટકાથી વધારીને 6.1 ટકા અને જાન્યુઆરી-માર્ચ 2024નો જીડીપી દર અંદાજ 5.8 ટકાથી વધારીને 5.9 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે ફુગાવાનો અંદાજ 5.2 ટકા રાખવામાં આવ્યો છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ફુગાવો 5.1 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે.
રેપો રેટમાં છ ગણો આટલો વધારો થયો છે
મે 2022 થી ગયા વર્ષ સુધી, રિઝર્વ બેંકે ટોપ પર પહોંચેલી મોંઘવારીને કંટ્રોલ કરવા માટે રેપો રેટમાં સતત સાત વખત વધારો કર્યો છે. જો તમે પોલિસી રેટમાં વધારો જુઓ તો…
માસિક રેપો રેટમાં વધારો
મે 2022 0.40%
જૂન 2022 0.50%
ઓગસ્ટ 2022 0.50%
સપ્ટેમ્બર 2022 0.50%
ડિસેમ્બર 2022 0.35%
ફેબ્રુઆરી 2023 0.25%
આ રીતે રેપો રેટ EMIને અસર કરે છે
RBI દ્વારા નક્કી કરાયેલ રેપો રેટની સીધી અસર બેંક લોન પર પડે છે. વાસ્તવમાં, રેપો રેટ એ દર છે જેના પર તે બેંકોને ધિરાણ આપે છે. જ્યારે તે ઘટે છે, ત્યારે લોન સસ્તી થાય છે અને તે વધ્યા પછી, બેંકો પણ તેમની લોન મોંઘી કરે છે. આ હોમ લોન, ઓટો લોન, પર્સનલ લોન જેવી તમામ પ્રકારની લોનને અસર કરે છે અને લોનની કિંમતને કારણે EMI બોજ પણ વધે છે.
‘મોંઘવારી સામેની લડાઈ હજી પૂરી થઈ નથી’
RBI ગવર્નરે કહ્યું કે મોંઘવારી સામેની લડાઈ હજી પૂરી થઈ નથી, બલ્કે તે ચાલુ છે. તેમણે કહ્યું કે જ્યાં સુધી ફુગાવામાં સતત ઘટાડો ન થાય ત્યાં સુધી આ યુદ્ધ ચાલુ રાખવું જોઈએ. આ માટે કેન્દ્રીય બેંક યોગ્ય અને સમયસર પગલાં લેવા માટે સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર છે. શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે RBIએ નાણાકીય સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારતીય બેંકિંગ સિસ્ટમ મજબૂત અને સ્વસ્થ રહે તે માટે ઘણા વિવેકપૂર્ણ પગલાં લીધા છે.
