વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં યુએસ ડોલરની દાયકાઓ જૂની સર્વોપરિતાને પડકારવામાં આવી રહી છે. ઘણા દેશો ડૉલરનો વિકલ્પ શોધવા પર ગંભીરતાથી કામ કરી રહ્યા છે. પાડોશી દેશ બાંગ્લાદેશ પણ આવી જ તૈયારી કરી રહ્યું છે, જેના કારણે ભારતીય રૂપિયાની કિંમતમાં વધારો થવા જઈ રહ્યો છે. બાંગ્લાદેશ ડોલર પર તેની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે ભારતીય રૂપિયાને અપનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
બાંગ્લાદેશની બેંકોએ આ ખાતા ખોલ્યા
એક મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, બાંગ્લાદેશની 2 બેંકો ભારતીય રૂપિયામાં બિઝનેસ ટ્રાન્ઝેક્શન કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. આ માટે બાંગ્લાદેશની ઈસ્ટર્ન બેંકે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને આઈસીઆઈસીઆઈ બેંકમાં પણ ખાતા ખોલાવ્યા છે. રિપોર્ટ અનુસાર, ઈસ્ટર્ન બેંક આ સંબંધમાં 11 જુલાઈના રોજ જાહેરાત કરી શકે છે. તેવી જ રીતે બાંગ્લાદેશની સરકારી બેંક સોનાલી બેંક પણ આવી જ સેવા આપવાની તૈયારી કરી રહી છે.
ડૉલરનું વર્ચસ્વ કેવી રીતે શરૂ થયું?
પ્રથમ અને બીજા વિશ્વ યુદ્ધે વિશ્વના નકશામાં મોટા ફેરફારો કર્યા. આ ફેરફારો માત્ર ભૂગોળ પૂરતા સીમિત ન હતા, પરંતુ તેની અસર આર્થિક જગતથી લઈને સંસ્કૃતિ સુધી હતી. વિશ્વનું બે ધ્રુવોમાં વિભાજન થયું તે સૌથી મોટું પરિવર્તન હતું. અમેરિકા અને સોવિયેત યુનિયન વિશ્વના બે નવા ધ્રુવો બન્યા. બંને વચ્ચે લાંબા સમય સુધી ટક્કર ચાલી હતી, જેને ઈતિહાસમાં શીત યુદ્ધ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. 1990ના દાયકામાં સોવિયેત યુનિયનનું વિઘટન થયું અને ત્યાર બાદ વિશ્વ સ્પષ્ટપણે એકધ્રુવી બની ગયું.
આ રીતે ડોલર વૈશ્વિક ચલણ બની ગયો
બદલાયેલી દુનિયાને એ રીતે સમજી શકાય કે જો આખી દુનિયાને એક દેશ તરીકે ગણવામાં આવે તો અમેરિકાને ભારતમાં નવી દિલ્હી અને ચીનમાં બેઇજિંગ જેવો જ દરજ્જો મળ્યો છે. વૈશ્વિક મૂડી તરીકે અમેરિકાની સ્થિતિએ પણ તેનું સાંસ્કૃતિક વર્ચસ્વ બનાવ્યું અને તેથી જ તેની કરન્સી ડોલરની દાદાગીરી પણ શરૂ થઈ. સ્થિતિ એવી બની છે કે યુએસ ડોલર વૈશ્વિક ચલણનો પર્યાય બની ગયો છે.
