ઉત્તર-પશ્ચિમ ભારતમાં કરવા ચોથ એ પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે ઉજવવામાં આવતો સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. આ વ્રતના નિયમો ખૂબ જ કડક છે અને તેનું પાલન ખૂબ જ ભક્તિ સાથે કરવું પડે છે. કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશીના દિવસે કરવા ચોથનું નિર્જલા વ્રત રાખવામાં આવે છે. જ્યારે ચંદ્રનો ઉદય થાય છે, ત્યારે સૌપ્રથમ મહિલાઓ ચંદ્રને અર્ઘ્ય અર્પણ કરીને ઉપવાસ તોડે છે.
આ પવિત્ર તહેવારની મુખ્ય પરંપરા એ છે કે આખો દિવસ ઉપવાસ કર્યા પછી સાંજે ચાળણીમાં ચંદ્ર અને પતિનું મુખ જોઈને ઉપવાસ તોડવો. ઉપવાસ સૂર્યોદય પહેલા શરૂ થાય છે અને જ્યાં સુધી ચંદ્ર દેખાય નહીં ત્યાં સુધી તે ખોલી શકાતો નથી.
કરવા ચોથનો શિવ યોગ ક્યારે છે?
આ વર્ષે, કરવા ચોથ 2023 તારીખના અવસરે, સર્વાર્થ સિદ્ધિ અને શિવ યોગનો શુભ સંયોગ થઈ રહ્યો છે. સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ 1 નવેમ્બરના રોજ સવારે 06:33 વાગ્યે શરૂ થશે અને બીજા દિવસે 2 નવેમ્બરના રોજ સવારે 04:36 વાગ્યે સમાપ્ત થશે.
કરવા ચોથ પૂજા સામગ્રી અને વિધિ
આ વ્રતમાં પૂજા સામગ્રીનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. પૂજા સમયે થાળીમાં માટી કે તાંબાનો કરવો અને વાસણ, પાન, કળશ, ચંદન, ફૂલ, હળદર, ચોખા, મીઠાઈ, કાચું દૂધ, દહીં, દેશી ઘી, મધ, સાકર, રોલી, કુમકુમ, મૌલી હોવી જરૂરી છે.
કરવા ચોથના નિયમો
કરવા ચોથની ઉજવણી માટે, 13 પરિણીત મહિલાઓને સોપારી આપીને ભોજન માટે આમંત્રિત કરો. કરવા ચોથનું વ્રત કરતી 13 મહિલાઓ હોવી જોઈએ. કરવા ચોથની સવારે સ્નાન કરો અને નવી સાડી પહેરો. તમારા સાસુ દ્વારા મોકલવામાં આવેલ સરગી ખાઈને ઉપવાસ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લો અને આખો દિવસ નિર્જલ ઉપવાસ કરો. આ દિવસે હલવો અને પુરીની વાનગીઓ ચોક્કસપણે તૈયાર કરવામાં આવે છે. સાંજે વ્રત રાખ્યા પછી, તમામ 13 પરિણીત મહિલાઓએ એક સાથે શુભ સમયે પૂજા કરવી જોઈએ. કરવા ચોથની કથા સાંભળ્યા પછી રાત્રે ચંદ્રને અર્ઘ્ય અર્પણ કરો અને જળ પીને વ્રત તોડો. પછી એક પ્લેટમાં 13 જગ્યાએ 4 પુરીઓ પર હલવો મૂકો. પ્લેટમાં કુમકુમ ઉમેરો અને ચોખા ઉમેરો. ભગવાન ગણેશને થાળી અર્પણ કરો. આ ખીરને ભોજન પહેલાં 13 મહિલાઓને ખવડાવો. આ પછી, પ્રથમ થાળીમાં સાસુને ભોજન સર્વ કરો. આ સાથે તેમને મીઠી ભેટ પણ આપો. જો સાસુ હાજર ન હોય તો ઘરની વડીલ વહુને આ વાનગીઓ અને વસ્તુઓ ભેટમાં આપીને તેમના આશીર્વાદ લો.
